Đổi gió về với Yên Bái, ghé thăm Mường Lò - cái nôi của những điệu xòe

Mường Lò không chỉ là nơi nổi tiếng bởi gạo trắng, nước trong, nơi đây còn níu chân du khách phương xa bằng những điệu xòe bất tận, nồng say.

Ai đã một lần ghé đến Tây Bắc, đặt chân lên vùng đất Mường Lò mà chưa đắm mình trong những điệu xòe nồng say của các thiếu nữ Thái, chuyến đi ấy có vẻ như chưa được trọn vẹn. Xòe được dịch ra trong tiếng Thái có nghĩa là “xe” và xòe cổ là “xe cáu ké” đã ghi trong cuốn “Quắm tố mương” (tức là “Chuyện bản mường”). Xòe cho mùa màng bội thu, để cây đơm hoa kết trái và xòe trong say đắm tình người. Đây là một hình thức sinh hoạt tập thể để giao lưu văn hóa dân gian, là biểu hiện nghệ thuật đặc trưng quan trọng trong giá trị văn hóa của đồng bào dân tộc Thái.

Vùng đất nổi tiếng với cánh đồng Mường Lò nơi ruộng lúa thẳng cánh cò bay.

Tìm hiểu về Mường Lò - vùng đất gạo trắng nước trong với văn hóa độc đáo

Nằm cách trung tâm thành phố Yên Bái khoảng 80km, theo hướng quốc lộ 32 đưa chân du khách đến thung lũng Mường Lò, Nghĩa Lộ. Đây là một trong 4 vựa lúa được đánh giá là lớn của vùng núi Tây Bắc. Nghĩa Lộ là thị xã không chỉ nổi tiếng là vùng chuyên "gạo trắng, nước trong", đây còn là nơi ngụ cư đông đúc và rất lâu đời của những người dân tộc Thái với nhiều nét văn hóa hết sức độc đáo.

Cánh đồng Mường Lò mênh mông thu hút nhiều du khách ở khắp nơi.

Mường Lò chỉ đứng sau cánh đồng lúa Mường Thanh của Điện Biên nắm giữ vai trò cung cấp lượng lúa cho toàn vùng Tây Bắc. Nơi đây đẹp nhất ở thời điểm lúa đang trổ đòng đòng, một màu mơn mởn trên cánh đồng như thì con gái, khi ấy cả khoảng trời trông như thảm nhung xanh mượt mà, mềm mại đang dập dờn theo làn gió. Mỗi mùa vụ lúa chín, Mường Lò lại rực rỡ một màu vàng ngát thơm vừa nên thơ óng ả màu vàng như mật lung linh trong nắng. Đặc biệt, vào mỗi vụ cấy, khi ánh bình minh dâng lên, những thửa ruộng cứ lấp lánh trong buổi sớm, in lên bóng hình mấy cô gái Thái đang mải mê nhổ mạ, cấy lúa trên đồng, cánh đồng lại trở nên yên bình và dịu dàng như một bức tranh.

Điệu xòe - thành tố quan trọng trong giá trị văn hóa đặc thù dân tộc Thái

Người Thái Đen ở Tây Bắc coi Mường Lò là quê tổ, nơi đây sản sinh ra các điệu xòe cổ, cũng là ngọn nguồn của những vòng xòe. Cùng với quá trình hình thành bản sắc văn hóa và truyền thống lịch sử của cộng đồng người Thái, điệu xòe gắn liền với đời sống, sinh hoạt, thể hiện một phần vật chất cũng như tinh thần của người Thái.

Mường Lò - Nghĩa Lộ nơi được mệnh danh là miền đất của những điệu xòe.

Khi họ đặt chân đến vùng đất này, ngành kinh tế truyền thống là nông nghiệp, họ đã sống quần tụ cùng nhau trong các bản làng ở vùng lòng chảo, giữa ven các sông suối. Trong suốt chặng đường dài mưu sinh để tồn tại và phát triển, người Thái đã luôn cần cù, sáng tạo trong chinh phục thiên nhiên, lao động sản xuất, anh dũng chống lại thú dữ,...

Điệu xòe mô phỏng hoạt động sản xuất, phản ánh đời sống tinh thần văn hóa của người Thái.

Chiến thắng mỗi công việc trọng đại, chinh phục được thiên nhiên hay kẻ thù như thú dữ, họ lại nắm tay nhau và nhảy múa vui mừng vây quanh đống lửa, không phân biệt nam, nữ, già hay trẻ. Hoạt động ấy cứ được lặp đi lặp lại trong một thời gian dài, dần dần cả động tác lẫn ý thức đều được nâng cao, hình thành các điệu xòe ngày nay. Như vậy, có thể thấy, chính từ ở môi trường tự nhiên, quá trình lao động sản xuất ánh lên trong khát vọng về cuộc sống tốt đẹp.

Hãy một lần đến với Yên Bái, về cánh đồng Mường Lò, để hòa mình vào cánh đồng bát ngát xanh, cảm nhận nhu cầu đời sống tinh thần trong những điệu xòe của các cô gái Thái bạn sẽ càng hiểu và yêu con người nơi đây.

Dealtoday